O klubie

Losy Zawiszy, szczególnie w pierwszych latach istnienia są ściśle związane z Dowództwem Okręgu Wojskowego (DOW) nr II, któremu od 1945 roku kilkakrotnie zmieniano lokalizację (Bydgoszcz, Gdańsk, Koszalin i ponownie Bydgoszcz). Bydgoski Zawisza powstał w marcu 1946 roku. Zebranie założycielskie odbyło się w Teatrze Domu Żołnierza w Koszalinie przy ul. Zwycięstwa 105. Decyzja o założeniu reprezentacyjnego dla Okręgu klubu została podjęta w gronie entuzjastów sportu, których nie brakowało w Sztabie Dowództwa. Do grona tego należeli m. in. były działacz Legii Warszawa ppłk Stanisław Żwirski, od 1 września 1945 Szef Wydziału Wyszkolenia Bojowego DOW II, mjr Zazula, por. Józef Dobrusin, ppor. Witold Charasz, por. Józef Lebek, ppor. Frąckiewicz, ppor. Tyburek i st. sierż. Zdzisław Furmanek. Żwirski od marca 1934 był dowódcą kompanii, następnie po awansie do stopnia majora dowódcą baonu w 61. Pułku Piechoty. Przed II wojną światową zamieszkiwał w Bydgoszczy przy ul. Śniadeckich 7/1. Pierwszym prezesem został wybrany ppłk Marian Gutaker, pełniący od marca 1946 obowiązki Dowódcy Okręgu do spraw politycznych. Wiceprezesem klubu do spraw organizacyjnych został ppłk Stanisław Żwirski, a sekretarzem ppor. Frąckiewicz. Kierownikiem sekcji piłki nożnej po założeniu klubu był mjr Zazula, a kiedy w lipcu złożył rezygnację zastąpił go mjr Józef Lis. Mimo trudności finansowych ustalono, że klub będzie wielosekcyjny. Jeszcze przed jego oficjalnym założeniem toczono dyskusje na temat nazwy i klubowych barw. W tych gorących debatach brali udział żołnierze z Wydziału Wyszkolenia Bojowego: mjr Jan Kryska, kpt. Rajzler, ppor. Frąckiewicz, kpt. Józef Lis, chor. Łukasik i st. sierż. Zdzisław Furmanek. Nazwa klubu i jego barwy zostały wypracowane podczas wielu rozmów. Osobą, która na zebraniu organizacyjnym zaakceptowała nazwę „Zawisza” był ppłk Stanisław Żwirski. Wskazał on jednocześnie klubowego patrona, Zawiszę Czarnego z Garbowa, reprezentującego jego zdaniem cechy i postawy rycerskie, do których powinni dążyć zarówno sportowcy jak też żołnierze. Przy takiej argumentacji nazwę klubu – ZAWISZA – przyjęto przez aklamację. Wymieniony wyżej zespół żołnierzy wybrał również niebiesko-czarne barwy klubu, które na zebraniu organizacyjnym zostały przyjęte. Na reprezentacyjne stroje składały się czarne spodenki oraz koszulki w podłużne niebiesko-czarne pasy. Czerń zaczerpnięto z barw rodowych patrona klubu, kolor niebieski pochodził od baretki Orderu Virtuti Militari. Wówczas nie myślano nad klubowym herbem, zresztą nie tylko w koszalińskim okresie Zawiszy. Zdzisław Furmanek stwierdził, że na pewno do 15 września 1949 roku, czyli do momentu jego odejścia z wojska, Zawisza nie używał klubowego herbu. Członkowie klubu otrzymywali natomiast legitymacje WKS Zawisza. Zaczęto je wydawać po 20 czerwca 1946 roku. Po okresie stabilizacji organizacyjnej jesienią 1946 nastąpiły w Pomorskim Okręgu Wojskowym zasadnicze zmiany. Po zreformowaniu Łódzkiego OW znaczną jego część przejął Okręg Poznański, z którego wyłączono województwo pomorskie. Weszło ono ponownie w skład POW a Bydgoszcz powtórnie wyznaczono na siedzibę dowództwa, które w grodzie nad Brdą ulokowało się 5 listopada. Od 15 listopada trwało przejmowanie przed dowództwo jednostek rozlokowanych na terenie województwa pomorskiego. O tym, że klub funkcjonował w Bydgoszczy już w 1946 roku świadczy artykuł pt. „Bydgoszcz otrzymała nareszcie halę sportową!”, zamieszczony w numerze 63 „Kuriera Sportowego” z 2 grudnia. Dowiadujemy się z niego, że tę długo oczekiwaną przez sportową Bydgoszcz halę wydzierżawi WKS Zawisza. Nowym sternikiem klubu został jeszcze w 1946 roku ppłk Stanisław Żwirski, wiceprezesem ds.organizacyjnych ppłk Jan Kryska, sekretarzem Maksymilian Krupiński a skarbnikiem kpt. Wincenty Miś. Kierownikiem klubu był ppor. Cezary Cielaszyk, jednocześnie zawodnik drużyny piłki nożnej. Nie do końca wiadomo jaką rolę w tym czasie pełnił w WKS Zawisza Witold Charasz, ale działał w klubie od momentu jego powstania w Koszalinie.